Czy problem depresji poporodowej jest zauważany? Jaka jest jego skala i dostęp kobiet do pomocy psychologicznej? Jaki wpływ mają okołoporodowe zaburzenia emocjonalne na matkę i dziecko? O tych i innych problemach rozmawiali uczestnicy spotkania nt. okołoporodowej opieki psychologicznej, które 9 listopada br. odbyło się w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta.
Rzecznik Praw Pacjenta już od wielu lat podejmuje kwestię dostępu pacjentek w ciąży i po porodzie do opieki psychologicznej. Tym razem w centrum zainteresowania Rzecznika znalazł się problem depresji przed i poporodowej oraz okołoporodowej opieki psychologicznej, który był tematem, kolejnego z serii, spotkania z organizacjami pozarządowymi i społecznymi.
W spotkaniu udział wzięli także specjaliści i przedstawiciele Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych, Biura Rzecznika Praw Dziecka, Biura Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Departamentu Matki i Dziecka Ministerstwa Zdrowia.
Spotkanie nt. okołoporodowej opieki psychologicznej, zorganizowane we współpracy z Fundacją Rodzić po Ludzku, otworzył Zastępca Rzecznika Praw Pacjenta.
Skalę depresji poporodowej, koszty związane z brakiem badań przesiewowych i wykrywaniem depresji w okresie ciąży i po porodzie, konsekwencje depresji dla matki i dziecka i formy pomocy przedstawiała uczestnikom spotkania dr Magdalena Chrzan-Dętkoś z Zakładu Psychologii i Psychopatologii Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
O możliwościach psychologicznej pomocy kobietom opowiedziała także pani Joanna Pietrusiewicz – Prezeska Fundacji Rodzić po Ludzku, która zaprezentowała również postulaty, jak zapewnić pomoc kobietom z depresją przed i poporodową.
O istotnej kwestii, jaką są konsekwencje depresji poporodowej matki dla dziecka na różnym etapie jego rozwoju, opowiedziała pani Renata Szredzińska – Koordynatorka Programu „Dobry Rodzic – Dobry Start”, Członkini Zarządu Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. Jak wskazała przedstawicielka Fundacji w starciu z depresją poporodową cała rodzina wymaga opieki: dziecko, matka i jej partner.
Ważnym głosem – głosem lekarza – w rozmowie o psychologicznej opiece okołoporodowej było wystąpienie pani dr Joanny Krzyżanowskiej-Zbuckiej – Kierownika Oddziału Zapobiegania Nawrotom F10 I Kliniki Psychiatrycznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii.
W opiece nad kobietą po porodzie bardzo ważną rolę odgrywa położna. Wiceprezes Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych pani Ewa Janiuk podkreślała, że w Polsce są już standardy, ale nie są one w pełni realizowane. Kolejna trudność dla położnych dostrzegających depresję poporodową u kobiety, którą się opiekują jest znalezienie miejsca, do którego można skierować pacjentkę, aby uzyskała pomoc – terminy są długie, a pomoc psychologiczna potrzebna natychmiast.
Na rolę położnej i wizyt patronażowych dla szybkiej pomocy kobietom z emocjonalnymi zaburzeniami okołoporodowymi wskazała również pani Beata Binek – Konsultant wojewódzki w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego. Aby odpowiednio ocenić sytuację pacjentki, położna powinna odwiedzić kobietę co najmniej cztery razy. Po jednej wizycie nie wysnuje odpowiednich wniosków – dodała pani Joanna Piątkowska, położna i członkini Polskiego Towarzystwa Konsultantów i Doradców Laktacyjnych.
Praktyczne aspekty zapewnienia pomocy psychologicznej pacjentkom oddziałów ginekologiczno-położniczych i trudności z tym związane przedstawiła uczestnikom spotkania pani dr n. biol. Jadwiga Łuczak-Wawrzyniak – Kierownik Zespołu Psychologów Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Klinicznego Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu. Pani Doktor podkreśliła, że zapewnienie opieki psychologicznej pacjentkom jest możliwe przede wszystkim dzięki dobrej woli i pasji zespołu psychologów.
O tym, że pomoc psychologiczna w przypadku depresji poporodowej jest możliwa przede wszystkim dzięki dobrej woli i organizacjom pozarządowym, mówiła także pani Elżbieta Karasek z Biura Rzecznika Praw Dziecka – opierając się wyłacznie na pracy entuzjastów nie damy rady.
Przedstawicielka Biura Rzecznika Praw Dziecka wskazała także, że bardzo ważna jest również współpraca międzyzawodowa. Zgodziła się z tym również Dyrektor Wydziału Interwencyjno-Poradniczego Biura Rzecznika Praw Pacjenta Marzanna Bieńkowska, która podkreśliła, że tworzenie zespołów interdyscyplinarnych i współpraca wszystkich zawodów medycznych jest niezbędna. Pani Marta Żłobińska ze Stowarzyszenia Obywatel Mama dodała, że współpraca miedzy lekarzami, pielęgniarkami a psychologami jest niezwykle cenna, bo to niezwykle rzutuje na to, jak pacjentki odczuwają opiekę.