Dostęp pacjentów do lekarzy różnych specjalności jest jednym z elementów zapewniających właściwą realizację prawa do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej. W związku z niewystarczającą liczbą lekarzy specjalistów, w niektórych dziedzinach medycyny, Rzecznik Praw Pacjenta wystąpił do Ministra Zdrowia o informację nt. planowanych działań służących ograniczeniu tego problemu.
Pomimo tego, że zbyt mała liczba lekarzy niektórych specjalności w stosunku do potrzeb społeczeństwa była już przedmiotem wystąpień Rzecznika Praw Pacjenta oraz licznych organów i instytucji, w tym Najwyższej Izby Kontroli, problem ten nadal jest aktualny.
Według informacji przekazanych Rzecznikowi Praw Pacjenta przez konsultantów krajowych poszczególnych dziedzin medycyny największe braki występują w specjalnościach: pediatria, chirurgia ogólna, chirurgia dziecięca, diabetologia, genetyka kliniczna, medycyna rodzinna, kardiologia dziecięca, nefrologia dziecięca, alergologia oraz geriatria.
Konsekwencje niewystarczającej liczby lekarzy specjalistów widać na przykładzie liczby geriatrów w Polsce – z kontroli przeprowadzonej przez NIK wynika, że w Polsce są rejony, w których w czasie objętym kontrolą (tzn. do połowy roku 2014) nie było ani jednego szpitalnego łóżka geriatrycznego i ani jednej poradni geriatrycznej. Zdaniem Rzecznika taka sytuacja powoduje, że opieka nad osobami w podeszłym wieku, realizowana zgodnie z zasadami aktualnej wiedzy medycznej jest znacznie utrudniona.
Mając na uwadze dobro pacjentów oraz zapewnienie im dostępu do leczenia specjalistycznego, w piśmie do Ministra Zdrowia, Rzecznik wskazał na potrzebę wprowadzania kompleksowych zmian obejmujących zarówno przepisy dotyczące kształcenia lekarzy, jak i programów kształcenia przed- i podyplomowego.
Aby ograniczyć emigrację lekarzy po zakończeniu szkoleń w ramach rezydentury, Rzecznik zaproponował także rozważenie możliwości wprowadzenia wymogu uczestnictwa w takich szkoleniach od przepracowania przez nich określonego czasu w Polsce, w systemie ubezpieczeń zdrowotnych.
Propozycje te Rzecznik Praw Pacjenta przekazał Ministrowi Zdrowia wraz z prośbą o informację nt. aktualnych i planowanych działań legislacyjnych oraz organizacyjnych podejmowanych w celu ograniczenia zjawiska niewystarczającej liczy specjalistów w niektórych dziedzinach medyczny.