W związku z licznymi doniesieniami medialnymi dotyczącymi problemów w psychiatrycznej opiece zdrowotnej, w szczególności sytuacji dzieci i młodzieży hospitalizowanych w szpitalach psychiatrycznych, Rzecznik Praw Pacjenta informuje, iż niejednokrotnie zwracał na ten problem uwagę innych instytucji.
Krystyna Barbara Kozłowska zauważając problem warunków pobytu pacjentów w szpitalach psychiatrycznych, deficytów miejsc na oddziałach psychiatrycznych, braków kadrowych czy też niedofinansowania opieki psychiatrycznej, w ostatnim czasie występowała m.in. do Ministra Zdrowia oraz Narodowego Funduszu Zdrowia. Rzecznik stale podejmuje również temat realizacji i przyszłości Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.
W sprawach psychiatrii dzieci i młodzieży, w wystąpieniu z 22 lipca 2015 r. do Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ Rzecznik zwracał uwagę na trudne warunki hospitalizacji nieletnich pacjentów w jednym z krakowskich szpitali. Wpływające do Biura informacje, wskazują na nadmierne obciążenie oddziału oraz niejasne zasady rozliczeń tzw. nadwykonań. Rzecznik Praw Pacjenta zaznaczył, że obłożenie łóżek, nie sprzyja procesowi leczenia, zagraża zarówno bezpieczeństwu pacjentów jak i personelu medycznego. Skutkuje także zbyt dużym zaangażowaniem personelu w wypełnianie dokumentacji zamiast w opiekę nad pacjentem. W efekcie zwiększa się liczba działań niepożądanych jak próby samobójcze zachowania autoagresywne lub agresywne w stosunku do pacjentów i personelu.
Rzecznik podjął również problem zapewnienia nieletnim pacjentom będącym wychowankami Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych (MOW) oraz Młodzieżowych Ośrodków Socjoterapii (MOS) lepszego dostępu do świadczeń zdrowotnych w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień. W miejscu pobytu podopieczni tych placówek mają dostęp jedynie do opieki pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania (w ograniczonym wymiarze). W związku z tym nieletni przejawiający zaburzenia zachowania takie jak, np. samookaleczenia, próby samobójcze, ucieczki z ośrodków, zachowania agresywne, trafiają do oddziałów psychiatrycznych. Wielu takich hospitalizacji prawdopodobnie można by uniknąć, gdyby została zapewniona lepsza opieka ambulatoryjna. O zajęcie stanowiska w tej sprawie Krystyna Barbara Kozłowska występowała do Ministra Edukacji Narodowej (w 2014 r.) oraz konsultantów wojewódzkich i Konsultanta Krajowego w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży (2015 r.). W oparciu o uzyskane opinie wydaje się celowe rozważenie wprowadzenia nowego świadczenia gwarantowanego, które obejmowałoby konsultacje lekarskie oraz wsparcie psychologiczne dla podopiecznych MOW i MOS. W tej sprawie Rzecznik Praw Pacjenta 29 lipca br. skierował wystąpienie do Ministra Zdrowia.
Rzecznik Praw Pacjenta będzie w dalszym ciągu monitorował sprawę i podejmował działania, które mają zapewnić poprawę sytuacji pacjentów w szpitalach psychiatrycznych.