Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego za zgodą
Szpital psychiatryczny to miejsce ukierunkowane na udzielanie pomocy osobom chorym psychicznie, z zaburzeniami psychicznymi oraz w kryzysach psychicznych. Dla wielu osób problematyka przyjęcia do szpitala psychiatrycznego budzi lęk i niepokój. Jest to zapewne związane z brakiem dostatecznej wiedzy na ten temat. Często padają pytania: „Jak przebiega dobrowolne przyjęcie do szpitala psychiatrycznego?”, „Czy jeżeli sam zgłoszę się do szpitala, to czy będę mógł z niego wyjść kiedy będę chciał?”, „Czy jeżeli zgłoszę się do szpitala psychiatrycznego w celu uzyskania doraźnej pomocy to czy mogą mnie zatrzymać?” Poniżej prezentujemy przykładową sytuację, w oparciu o którą omówione zostaną zasady przyjęcia do szpitala psychiatrycznego za zgodą, określone w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego.
Kamil od ponad 2 tygodni ma zaburzenia snu i łaknienia, problemy z koncentracją uwagi. W ciągu dnia dominuje u niego smutek, zniechęcenie i brak energii życiowej. Nic go nie cieszy. W ostatnich dniach ma coraz większe problemy, aby wstać z łóżka i zadbać o siebie. Postanowił zwrócić się po pomoc do lekarza psychiatry w przychodni. Psychiatra zdiagnozował u niego epizod depresji i zaproponował leczenie szpitalne, wystawiając skierowanie do szpitala psychiatrycznego. Kamil w ciągu 14 dni od otrzymania skierowania zgłosił się do szpitala, wyrażając zgodę na leczenie.
W powyższej sytuacji nie wystąpił stan bezpośredniego zagrożenia życia. Takie okoliczności sprawiają, że przyjęcie do szpitala psychiatrycznego odbywa się w sposób podobny do znanego nam właśnie ze szpitali ogólnych. Niezbędne jest uzyskanie skierowania od lekarza, który stwierdzi, że konieczne jest leczenie w warunkach szpitalnych. Bardzo ważne jest, aby pamiętać, że skierowanie jest ważne 14 dni od dnia jego wystawienia, a kierowana na leczenie osoba musi wyrazić na nie świadomą i dobrowolną zgodę. Może także wybrać dowolny szpital na terenie kraju. W tym przypadku przyjęcie osoby do szpitala psychiatrycznego następuje za jej pisemną zgodą.
Warto jednak pamiętać, że w nagłych sytuacjach (np. gdy istnieje prawdopodobieństwo znacznego pogorszenia stanu zdrowia w krótkim czasie) obowiązek posiadania skierowania do szpitala psychiatrycznego może być pominięty przy przyjęciu. Nadal niezbędne jest jednak wyrażenie zgody na piśmie przez osobę przyjmowaną.
Natomiast w przypadku osób niezdolnych do wyrażenia zgody (np. osoba upośledzona umysłowo, osoba z zaburzeniami świadomości) na przyjęcie do szpitala, konieczna jest zgoda sądu opiekuńczego. Jednak w przypadkach nagłych, osoba taka zostaje niezwłocznie przyjęta do szpitala i następnie uruchamiana jest procedura uzyskania zgody sądu opiekuńczego.
W przypadku osób małoletnich lub ubezwłasnowolnionych całkowicie pisemną zgodę na ich przyjęcie do szpitala wyraża ich przedstawiciel ustawowy. Osoby pełnoletnie ubezwłasnowolnione całkowicie oraz małoletnie powyżej 16 roku życia mogą jednak sprzeciwić się takiemu przyjęciu – wówczas ostateczną decyzję podejmuje sąd opiekuńczy.
Kamil po miesięcznym pobycie w oddziale całodobowym poczuł się zdecydowanie lepiej. Nie ma już problemów ze snem, je regularne posiłki. Ma więcej energii życiowej. Zaczyna planować swoje życie po opuszczeniu szpitala.
Warto pamiętać, że osoba, która wyraziła zgodę na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego może opuścić szpital na własne żądanie, chyba że lekarz psychiatra uzna inaczej i zaleci dalszą hospitalizację. W przypadku, gdy osoba zgłasza się do izby przyjęć w celu uzyskania szybkiej i doraźnej pomocy (np. nagły atak paniki, lęku) i lekarz psychiatra nie stwierdzi sytuacji bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia tej osoby lub osób trzecich, nie ma konieczności podejmowania leczenia w warunkach szpitalnych.
W wielu przypadkach natomiast przyjęcie do szpitala psychiatrycznego odbywa się bez zgody osoby przyjmowanej, co często wywołuje poczucie krzywdy u przyszłych pacjentów i poczucie winy u ich bliskich. Warto poświęcić temu zagadnieniu szczególną uwagę, dlatego zostanie ono omówione w kolejnym artykule.