Rzecznik Praw Pacjenta stoi na stanowisku, że pacjentowi przysługuje prawo czasowego wypożyczenia oryginałów jego dokumentacji medycznej.
Zgodnie z art. 27 pkt 3 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, dokumentacja medyczna jest udostępniana m.in. poprzez wydanie jej oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, jeżeli uprawniony organ lub podmiot żąda udostępnienia oryginałów tej dokumentacji.
Zdaniem Rzecznika Praw Pacjenta przepisy ww. ustawy nie wskazują wyraźnego wyłączenia pacjenta z kręgu podmiotów, które mogą uzyskać dostęp do oryginałów dokumentacji medycznej. Tym samym brak jest podstaw, aby nie uznawać pacjenta za „uprawniony podmiot”, o którym mowa w omawianym przepisie.
W ocenie Rzecznika Praw Pacjenta na wyraźne żądanie pacjenta, oryginały jego dokumentacji medycznej powinny mu zostać czasowo udostępnione. Wydanie pacjentowi dokumentacji zawierającej informacje o jego stanie zdrowia i udzielonych mu świadczeniach zdrowotnych w takiej formie powinno jednak nastąpić za pokwitowaniem przez pacjenta jej odbioru oraz z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu.
W przekazanym w 2013 r. Rzecznikowi stanowisku Minister Zdrowia wskazał, że istnieją sytuacje, kiedy wydanie oryginału dokumentacji medycznej jest uzasadnione i celowe np. gdy istnieje zagrożenie dla życia lub zdrowia pacjenta albo w sprawach, których przedmiotem jest badanie autentyczności dokumentu.
Stanowisko Rzecznika Praw Pacjenta znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów. Przykładowo w wyroku z 17 listopada 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał, że „(...) zakładając racjonalność ustawodawcy nie sposób uznać, że jego celem było zawężenie uprawnień do udostępnienia oryginału dokumentacji jedynie do innych podmiotów z wyłączeniem najbardziej zainteresowanego jakim jest sam pacjent (…) Takie ograniczenie uprawnień nie wynika bowiem z żadnych innych przepisów. Należy więc uznać, iż z brzmienia przepisu art. 27 ust 3 ustawy wynika, że pacjent ma prawo do żądania wydania oryginałów swojej dokumentacji” (sygn. akt: VII SA/Wa 1893/15).
Podobnie w tej kwestii wypowiedział się także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 13 lipca 2010 r., który dotyczył dostępu osoby upoważnionej przez pacjenta za życia do dokumentacji medycznej po jego śmierci. W treści orzeczenia sąd przyjął, że „udostępnienie dokumentacji takiej osobie obejmuje wszystkie formy określone w art. 27 ustawy o prawach pacjenta, a więc – wgląd, sporządzenie kopii, wydanie oryginału za pokwitowaniem odbioru z zastrzeżeniem zwrotu. Na takie szerokie rozumienie tego pojęcia wskazuje wykładnia systemowa i funkcjonalna, do których należy sięgnąć w niniejszej sprawie, bowiem wykładnia językowa nasuwa wątpliwości” (sygn. Akt: II SAB/Rz 29/10).