Do Rzecznika Praw Pacjenta wpływają pytania dotyczące pobierania opłat za wyżywienie i zakwaterowanie od pacjentów przebywających w podmiotach leczniczych, udzielających psychiatrycznych świadczeń opiekuńczo-leczniczych oraz pielęgnacyjno-opiekuńczych. W związku z tym Rzecznik informuje, że świadczeniobiorca przebywający w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej, który udziela świadczeń całodobowych, ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania.
Wynika to z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.). Miesięczną opłatę ustala się w wysokości odpowiadającej 250% najniższej emerytury, z tym że opłata nie może być wyższa niż kwota odpowiadająca 70% miesięcznego dochodu świadczeniobiorcy w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej.
Wskazany przepis dotyczy również pacjentów przebywających w zakładach opiekuńczo-leczniczych oraz pielęgnacyjno - opiekuńczych, które udzielają świadczeń zdrowotnych w zakresie opieki psychiatrycznej.
Świadczeniodawca jest zobowiązany do umieszczenia informacji o pobieraniu opłat w regulaminie organizacyjnym podmiotu zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, z późn. zm.).
Rzecznik zaznacza, że przepisy ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375) regulują kwestię dotyczącą bezpłatnego dostępu pacjenta do świadczeń zdrowotnych, leków i wyrobów medycznych, a nie kwestię finansowania świadczeń towarzyszących czyli wyżywienia i zakwaterowania.