Postępowania wyjaśniające w sprawach indywidualnych prowadzone przez Rzecznika Praw Pacjenta w 2015 i 2016 r
Rzecznik Praw Pacjenta Rzecznik dysponuje wieloma narzędziami pozwalającymi skutecznie egzekwować przestrzeganie praw pacjentów. Jednym z takich uprawnień jest możliwość przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w sprawach indywidualnych. W każdej sytuacji, gdy zaistnieje prawdopodobieństwo, iż prawa pacjenta zostały naruszone Rzecznik wszczyna postępowanie w celu wyjaśnienia zgłoszonej sprawy.
W 2015 r., Rzecznik prowadził 1196 postępowań wyjaśniających. 404 z nich zakończyły się stwierdzeniem naruszenia praw pacjenta. Naruszeń stwierdzono 538. Do placówek medycznych, w których Rzecznik, stwierdził naruszenie praw pacjentów, skierowano zalecenia co do właściwego załatwiania sprawy. Blisko 80% zastosowało się do zaleceń.
W przypadku nieuwzględnienia przez placówkę medyczną zaleceń Rzecznika Praw Pacjenta, zwraca się on do właściwych organów nadrzędnych z wnioskiem o zastosowanie odpowiednich środków przewidzianych prawem.
Warto również podkreślić, iż w przypadku 30 stwierdzonych naruszeń praw pacjenta w 2015 r. Rzecznik odstąpił od formułowania opinii lub wniosków, gdyż placówki medyczne podjęły działania naprawcze już w trakcie postępowania prowadzonego przez Rzecznika czyli jeszcze przed wydaniem rozstrzygnięcia w danej sprawie.
W ubiegłym roku 849 postepowań zostało przeprowadzonych na podstawie pisemnie i osobiście złożonych wniosków pacjentów lub osób działających w ich imieniu, natomiast 347 postępowań Rzecznik prowadził z własnej inicjatywy m.in. na podstawie informacji pochodzących ze środków masowego przekazu, a także od innych organów władzy publicznej, organizacji i instytucji.
Postępowania wyjaśniające prowadzone w latach 2013–2015
W 2015 r. najczęściej naruszano prawo pacjenta do dokumentacji medycznej, co stanowi około 35% przypadków wszystkich stwierdzeń. Oznacza to również 7% wzrost w stosunku do 2014 r. Drugim najczęściej naruszanym prawem pacjenta było prawo do świadczeń zdrowotnych, które obejmuje 32% wszystkich stwierdzeń. Prawo pacjenta do informacji i do wyrażenia zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego stanowiło natomiast około 24%
wszystkich przypadków naruszeń.
Stwierdzone naruszenia poszczególnych praw pacjenta w 2014 i 2015 r.
W pierwszym kwartale 2016 r. Rzecznik prowadził 828 postępowań wyjaśniających z czego 645 czyli 78% na wniosek pacjenta lub osoby działającej w jego imieniu. Pozostałe 183 postępowania podjął z własnej inicjatywy. Jeśli chodzi o postępowania wyjaśniające wszczęte i zakończone w I kwartale 2016 r to w 5 na 6 przypadków w prowadzonych postępowaniach Rzecznik stwierdził naruszenie praw pacjenta. W jednym przypadku sprawę umorzono.
W postępowaniach wszczętych w 2015 r. a zakończonych w I kwartale 2016 r. to w 85 przypadkach na 146 prowadzonych postepowań Rzecznik stwierdził naruszenia praw pacjenta. Natomiast 12 z 26 postępowań wyjaśniających prowadzonych przed 2015 r. a zakończonych w I kwartale 2016 zakończyło się stwierdzeniem naruszenia praw pacjenta. W pozostałych 14 postępowaniach nie stwierdzono naruszenia praw pacjenta.
W pierwszym kwartale 2016 r. najczęściej naruszano prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych – co stanowi 43% wszystkich przypadków naruszeń. Drugim najczęściej nieprzestrzeganym prawem było prawo pacjenta do dokumentacji medycznej co stanowi 35% wszystkich przepadków. Kolejne najczęściej łamane prawa dotyczą informacji – 11% oraz poszanowania intymności i godności pacjenta 6%.
Podobnie jak w roku ubiegłym najwięcej naruszeń prawa pacjenta stwierdzono w województwie mazowieckim 30%. Następne województwa, w których stwierdzono wysoki odsetek naruszeń to dolnośląskie (12%) i śląskie (10%).